همانطور که می دانید کلم دارای انواع مختلفی می باشد مانند کلم پیچ، کلم بروکلی و.. .کلم قمری نیز نمونه ای از کلم می باشد که مزه ای نسبتا تند و غلیظ دارد. کلم قمری دارای کلسیم، آهن، ویتامین سی و کربوهیدارت می باشد که در این غذا نیز بکار رفته است. ماش و قمری نمونه دیگری از غذاهای سنتی اصفهان می باشد.

مواد لازم برای 4 نفر :

کلم قمری: 2 عدد، رنده شده یا ریز شده. کلم قمری از خانواده کلم ها بشمار می رود.

طرز تهیه طرز تهیه ماش و قمری  :
مرحله 1 - ابتدا گوشت را که قبلا تمیز کرده و شسته اید با مقدار مناسبی آب روی حرارت بگذارید تا نیم پز شود.
مرحله 2 - ماش ها را جداگانه بپزید.
مرحله 3 - وقتی گوشت نیم پز شد، کلم قمری های رنده شده را اضافه کنید و اجازه دهید 10 دقیقه با یکدیگر پخته شوند.
مرحله 4 - سبزی ها را که قبلا پاک کرده اید همراه با برنج به مخلوط گوشت و قمری اضافه کنید، 20 دقیقه زمان پخت دهید.
مرحله 5 - در آخر ماش های پخته شده را افزوده و اجازه دهید غذا جا افتد تا زمانیکه آب آن تمام شود، سپس با گوشت کوب آنرا کوبیده تا کش دار و یکدست شود.

مرحله 6 - ماش و قمری آماده شده را در ظرف مورد نظر کشیده و با پیاز داغ تزئین کرده، همراه با نان تازه و ترشی سرو نمائید.

نکات
• در صورتیکه از کلم قمری خرد شده استفاده می کنید بایستی همزمان با گوشت پخته شود.
• سبزی ماش و قمری نیازی به ریز شدن ندارد فقط کافیست ساقه جعفری و شنبلیله گرفته شده و در صورت نیاز تره 2 قسمت شود.

خَشیل یکی از غذاهای محلی مردم آذربایجان است که خوردن آن بین ساکنین مناطق مختلف آذربایجان و خصوصا در مراسم شب یلدا رایج است. به سبب وجود مقدار زیادی گندم و شکر و کره طبیعی در این نوع غذا برخی بر این باورند که خوردن خشیل باعث مقاومت بدن در برابر سرما می‌شود.

مواد لازم برای 4 نفر:

بلغور گندم : یک پیمانه

 آرد :4 الی 6 قاشق سوپ‌خوری

 آب سرد :4 پیمانه (یک لیتر)

 شیر : به میزان لازم

 عسل :به میزان لازم

کره :به میزان لازم

طرز تهیه:
* بلغور را خیس کرده و بعد از چند ساعت با آب بپزید تا زمانی که آب بلغور کشیده شود. سپس بگذارید تا سرد شود.
* حداقل 4 قاشق آرد را در 4 پیمانه آب سرد حل کرده، بلغور پخته شده را به آن اضافه و روی حرارت قرار دهید و هم بزنید تا غلیظ‌تر از حلیم شده، بوی خامی آرد از بین برود. در صورت لزوم می‌توان یک الی دو قاشق سوپ‌خوری دیگر آرد اضافه کرد تا به غلظت آن افزوده شود.
* برای سرو کردن خشیل، آن را در ظرف گودی ریخته، وسط آن را گود کرده و شیر و عسل بریزید. اطراف آن را نیز کره‌ی آب شده اضافه کنید که مقدار کره به میل و سلیقه شما بستگی دارد.
* خشیل رو حتما باید با شیره مصرف کرد چون بدون شیره بدون مزه خواهد بود و برای صبحانه بخصوص در روزهای سرد زمستانی و همچنین برای تقویت بنیه و خون‌سازی بسیار مناسب است.

نکته:
1- این دستور 200 گرم کربوهیدرات، 20 گرم پروتئین، 60 گرم چربی و 1420 کیلوکالری انرژی دارد.
2- درصورتی که از آرد گندم کامل استفاده شود بسیار مقوی‌تر است.
3- این غذا مربوط به استان‌های آذربایجان می‌باشد.
4- این غذا را می‌توانید با مخلوط کره، دارچین و شکر سرو کنید.
5- از (دوشاب) شیره انگور نیز می‌توان به جای شکر استفاده کرد.